Bir Milletin Anlatılmamış Tarihi 2

     Merhaba arkadaşlar, önceki yazımda bahsettiğim Proto Türkler konusunun ikinci kısmındayız. Bu kısımda İtalya' da yaşamış antik bir uygarlık olan Etrüskler' in Türkler' le olan benzerliğinden bahsedeceğim. İyi okumalar.

Etrüskler Kimdir?

     Etrüskler' in Türkler' le olan benzerliğinden bahsetmeden önce Etrüskler' in kim olduklarını bilmek gerekir. Etrüskler; İtalya' nın Tiber ile Arno nehirleri arasında M.Ö. 10. yüzyıldan (kimilerine göre 13. yüzyıl) ile M.Ö. 3. yüzyıla kadar varlığını sürdürmüş olan antik bir uygarlıktır. Kendi dönemlerinde bilim, sanat ve askeriye alanlarında Avrupa' da bulunan tüm kavimlerden daha gelişmiştir. M.Ö. 8. ve 7. yüzyıllarda altın çağlarını yaşamış olup Batı Akdeniz' e hükmetmişlerdir. İtalya' da birçok şehir kurmuşlardır. Hatta bu şehirler arasına tarihçilerin ve arkeologların çoğu Roma' yı da dahil eder. Yunanlılar ile yaptıkları deniz muharebelerinden galip olarak ayrılmışlar ve Akdeniz ticaretini ellerinde tutmuşlardır. Latinler' i her yönden etkileyerek Roma medeniyetinin kurulmasında öncü rol oynamışlardır. Daha sonra ise devlet zayıfladığı için Latinler Etrüsk şehirlerine saldırılar yaparak halkı katletmiştir. Hayatta kalanlar ise göç etmiş veya asimile olmuştur.

Etrüsk Sınırları

Etrüskler' in Avrupa Halklarına Etkisi

     Hepimizin bildiği gibi Batı medeniyetinin temeli Yunan ve Latin medeniyetidir. Başta Latinler olmak üzere diğer Avrupa halkları Etrüskler' den fazlasıyla etkilenmiştir. Bunlara örnek olarak şunlar verilebilir;

- Latinler' in idari kuruluş şekillerinin çoğunu Etrüskler' den alması. Mesela meşhur Roma senatosu veya Imperium mehfumu (günümüzde anayasaların temeli kabul edilir) Latinler' e Etrüskler' den geçmiştir. Latince taht anlamına gelen ''trona'' kelimesi aslında Etrüskçe' dir. 

- Latinler orduyu birliklere ayırıp teşkilatlandırma fikrini Etrüskler' den almışlardır. Daha sonra bu fikir Latinler' den diğer Avrupa halklarına geçmiştir.

- Latinler sur, kale, yol, köprü, ibadethane inşa etmeyi Etrüskler' den öğrenmişlerdir. Köprü inşasına ait bilgileri o dönemde sadece Etrüsklü din adamları biliyordu. Bu yüzden rahiplerinin diğer adı ''Köprü Yapan'' idi. Bu unvan Latince' de ''Pontifex'' olarak tercüme edilmiştir. Bugün bile Papa' nın taşıdığı unvanlardan birisi ''Pontifex Maximus'' tur. Yani ''Büyük Köprü Mimarı'' dır. Etrüskler ayrıca İtalya' ya yol yapan ilk uygarlıktır. Roma çevresinde bulunan meşhur ''Via Colodia'' Etrüksler' in eseridir.

- Latinler' in Etrüskler' den öğrendiği başka şeylere tarım, sanat ve kuyumculuğu örnek gösterebiliriz. Roma şehrinde mimari eserleri hep Etrüsklü sanatçılar süslemiştir. Günümüzde bile tarihçiler Etrüsk kuyumcuları gibi eser yapamayacağımızı belirtiyor. 

Etrüsk Soykırımı

     Bahsettiğim gibi Latinler pek çok şeyi Etrüskler' den öğrenmiş ve bu onların aşağılık kompleksine girmelerini sağlamıştı. Bu yüzden Etrüskler' e karşı kin ve öfke beslemeye başladılar. Latinler yaptıkları savaşlarda tarihteki ilk soykırımlardan birisini yaparak galip ayrılacaklardı. 

Latinler ilk olarak site devletlerinde bulunan askeri birliklerini birleştirerek güçlü bir ordu oluşturdu. O zamanlar küçük bir şehir olan Roma' yı ele geçirdiler. Roma tekrardan geri alınmaya çalışıldıysa da başarısız olundu. Latinler sonrasında Veii kentini 10 yıl boyunca kuşatıp hileyle şehre girdiler. Şehre girince o zamana dek görülmemiş katliamlar yaptılar ve şehirde bulunan önemli sanat eserlerini Roma' ya taşıdılar. Bu iki şehrin düşüşünden sonra Etrüsk Devleti zayıflamaya başladı. Bunlar olurken ticarette Etrüskler' den geride kalan Yunanlılar' da bu olayları fırsat bilerek Adria ve Spina gibi iki önemli limanı zapt etti. 

Etrüsk Freskleri

Güç kazanan Latinler diğer şehirleri de ele geçirdi. İnsanlıktan çıkarak şehirlerde bulunan halkın canlarına ve mallarına gasp ettiler. Tüm mimari eserleri yok etmeye çalıştılar. Etrüskler' e ait resim, şiir, kitap ne var ne yok hepsini yaktılar. Etrüskler yıkılınca Roma Krallığı daha da güç kazandı ve İtalya' ya hükmetmeye başladılar. Yapılan soykırımdan dönemin Romalı tarihçileri bile bahseder. Tüm bunlardan sonra nüfusu iyice azalan Etrüskler' i akla gelmeyecek yöntemlerle zaman zaman katletmeye devam ettiler.

M.S. 1. yüzyılda ise Roma İmparatoruluğu' nda isyan çıkmıştı ve tahta Etrüsklü Claudius geçmişti. 13 yıllık Claudius döneminde Britanya Adası Roma' nın eline geçmişti. Bilinçli biri olan Claudius kendi milletinin tarihini 20 ciltlik bir kitap yazarak anlatmıştı. Bu olaydan dönemin yazarları bahseder. Fakat günümüzde Roma döneminden kalma birçok eser varken, bu eserin günümüzde sadece birkaç sayfası mevcuttur.

Claudius Büstü

Etrüskler Türk müdür?

     Türkler' in ilk anayurdunun Anadolu olduğundan ve oradan batıya ve doğuya göç ettiklerini önceki yazımda bahsetmiştim. Etrüskler' in İtalya' ya Anadolu' dan geldiği kesin olarak tespit edilmiştir. Peki Etrüskler hangi milletten geliyordu? Bu soru hep muamma olmuştur. Birçok uzman bu konu da araştırma yapmış, eski eserleri incelemiştir ve başta Kazım Mirşan, Sadri Maksudi, Ayla Adin gibi isimler Etrüskler' in Türk olduğuna dair birçok tez üretip bu tezleri destekleyecek birçok delil bulmuştur. Örnek olarak verilebilecek deliller ise şunlardır;

- Etrüskler döneminin en cesur en iyi savaşçılarıdır. Binicilikte çok iyidirler. Mimarlıkta gelişmiştiler ve Onlar' dan iyi demir işleyen yoktur. Türkler' in ne kadar iyi bir demirci, binici ve savaşçı olduğundan bahsetmeye gerek yok. Mimarlık konusunda ise Anadolu' da, Balkanlar' da, Hindistan' da ve Asya' da bulunan eserlere bakılınca mimaride de Türkler' in ne kadar iyi olduğu apaçık ortadadır.

- Aile yaşantısında da Türkler ve Etrüskler büyük benzerlikler göstermekteydi. İki toplumda da aile bağları çok güçlüydü ve toplumun temelini oluşturuyordu. İki toplumda da harem ve selamlık bölümleri vardı. İki toplumda spora çok önem verirdi. Hatta Romalılar' ın gladyatör dövüşlerini Etrüskler' den aldığına dair iddialar da mevcuttur.

- Chiusi müzesindeki Etrüsk kadın heykelleri, dönemin kadınlarının saçlarını aynı Türkmen kızları gibi yaptığını da göstermekte. Kılık kıyafette de iki toplumun benzerlikler gösterdiği barizdir.

- Bir başka delil ise Türkler' in Etrüskler gibi müziğe ve dansa olan ilgisiydi. Etrüskler' de Türkler' deki kamlar gibi dans eden rahipler bulunmaktaydı. Türkler' deki dini danslara günümüzde semazenler aracılığıyla da rastlamaktayız. Hatta başka örnek olarak Türkler' in flüt benzeri çalgıları çok iyi çaldığı verilebilir. Eski Yunan dilinde ise Etrüsk kelimesi ''İyi Flüt Çalan'' anlamına gelmekteydi.

- Başka delil ise Türeyiş Destanı ile Remus ve Romulus Efsanesi (günümüzde bu efsane Latinler' e ait olduğu sanılsa da Roma şehrini Etrüskler' in kurmasından dolayı birçok araştırmacı bu efsanenin Etrüskler' den Latinler' e geçtiği konusunda hemfikir) arasındaki tıpkısının aynısı dediğimiz benzerliktir. Kapitol müzesinde sergilenen dişi kurt heykeli Vulka adlı bir Etrüsk' ün eseridir. Bebek heykeller ise Rönesans zamanında eklenmiştir.

- Türkler kırmızı ve mavi renklerini kutsal sayardı. Bilindiği üzere Romalılar' da kırmızının asilliği temsil etmesinin sebebi Etrüskler' dir.

- Diller arası benzerlikle ilgili de birçok delil vardır. Etrüskler' de güzel veya kötü haberleri önceden haber veren rahiplere ''Augur'' denilir. ''Uğur'' kelimesinin Türkçe' de talihli, şanslı, mutlu anlamlarına geldiği hepimizin malumu. Diğer bir kelime olan ''Uklan'' ise bizim dilimizdeki ''Oğlan'' kelimesine ne çok benziyor değil mi? 

- Dini delillerde az değildir. Mesela eskiden Türkler' de doğum üzerine etkili olan tanrıçaya ''Aeset'' adı verilirdi. Etrüksler ise bu tanrıçaya ''Aeser'' adı verilmiştir. 

     Bunlar gibi daha birçok delil vardır fakat hepsinden burada bahsedemem. Daha detaylı bilgiler öğrenmek isterseniz Kazım Mirşan gibi uzmanlarımızın konuşmalarına göz atabilirsiniz. Aşağıdaki vereceğim linkten de Adile Ayda tarafından yazılmış olan bir günde bitirebileceğiniz bir kitabın pdf haline ulaşabilirsiniz. 

https://tr.pdfdrive.com/etr%C3%BCskler-t%C3%BCrk-m%C3%BCyd%C3%BC-adile-ayda-e117516288.html

#KURALLARA UY KENDİNİN VE SEVDİKLERİNİN YAŞAMINI TEHLİKEYE ATMA#